گزارش هایی از آبادی و رونق بازار سبزوار در دوره قاجار
نویسندگان: یعقوب تابش و فاطمه احمدوند
کلنل چارلز ادوارد ییت (1849-1940م)، سیاستمدار ، سرکنسول انگلیسی است که کتابی تحت عنوان خراسان و سیستان، سفرنامه کلنل ییت به ایران و افغانستان دارد. او در بخشی از کتاب خود خاطرات سفرش به سبزوار را بیان کرده و بازار این شهر را در دوره قاجار به شرح زیر توصیف کرده است:
کلنل ییت که در سال ۱۸۹۸م بازار سبزوار را دیده است درباره آن مینویسد: «سبزوار دارای بازاری است تقریبا به طول نیممایل در وسط شهر که از این دروازه تا دروازه دیگر کشیده شده است دکانهای موجود در این بازار آجری و سقف آنها گنبدی شکل بود. میگفتند این بازار کلا دارای ۷۵۰ مغازه است.»
سیاح محلاتی و عینالسلطنه نیز بازار سبزوار را آباد و طولانی با دکانهایی بسیار وصف میکنند.
اظهارات مجدالاسلام کرمانی شکل طولی بازار سبزوار را تایید میکند: «در بازار از چاپارخانه که سوار شویم بایستی طول بازار سبزوار را طی کنیم تا از دروازه بیرون برویم.» علاوه بر دادوستد محصولات کشاورزی و دامی، صنایع دستی مورد نیاز مردم شهر و نواحی وابسته ساخته میشد. هر بخش از بازار به صنف مخصوصی از قبیل نمدمالان و نجاران و خراطان و آهنگران و سراجان (زین سازها) اختصاص داشت. منبع: دنیای اقتصاد
گفتنی است کهن شهر سبزوار بزرگترین شهر نیمه غربی خراسان رضوی است و از جهات مختلف جمعیتی، مواصلاتی، اداری، سیاسی و اقتصادی ودانشگاهی به عنوان مرکز منطقه خراسان غربی محسوب می شود.
سبزوار قبلا سابقه پایتختی را نیز در این ناحیه از کشور داشته است و آن مربوط به دوره سربداران است که بر نواحی وسیعی از شمال شرق ایران حکومت می کردند.