قلمرو خراسان غربی به مرکزیت سبزوار در فلات ایران

دکتر شریعتی فرزند سبزوار معلم شهید انقلاب

خراسان غربی به مرکزیت سبزوار دیار سربداران شهر دیرینه های پایدار

وقتی دکتر شریعتی خود را سبزواری و سبزوار زاده می نامید

آشنایی با نام های مستعار دکتر علی شریعتی(سربداری، سبزواری، مزینانی و …)

دکتر علی شریعتی یکی از بزرگترین روشنفکران مذهبی و نویسندگان برجسته معاصر نثر فارسی است. او که متولد کویر تف دیده و خاطره انگیز مزینان از توابع دارالمومنین سبزوار،  پایتخت نثرفارسی است، تلاش‌های جانانه ای در راه شناخت حقیقت دین اسلام و مذهب تشیع کرد و بسیار کوشید تا این حقیقت را به شاگردان کلاس‌های درس، شنوندگان جلسات سخنرانی و مخاطبان کتاب‌های خود بیاموزد. چنین بود که اثرگذاری اندیشه‌های او از سطح هم عصرانش، بسیار فراتر رفت.

تا آنجا که امروز با گذشت بیش از ربع قرن از درگذشت شریعتی، همچنان کتب و اندیشه‌های او در میان نسل جوان، تحصیل کرده و همه مبارزان راه حقیقت، طرفداران بی شمار دارد.

در واقع میزان محبوبیت شریعتی در میان اقشار مختلف جوانان و تحصیل کردگان جامعه به حدی است که کمتر روشنفکر و کمتر اندیشمندی تا کنون فراگیری و محبوبیتی در حد  دکتر شریعتی به دست آورده است.

علاوه بر همه آنچه گفته شد، اندیشه‌های آزادی خواهانه و حق طلبانه دکتر شریعتی بر روند شکل گیری انقلاب اسلامی‌ایران بسیار موثر بود به طوری که بسیاری از صاحب نظران پس از اعتراف به جایگاه رفیع امام خمینی (ره) و نقش بی بدیل ایشان در شکل گیری انقلاب، دکتر علی شریعتی را نیز یکی از رهبران معنوی انقلاب اسلامی‌ایران می‌دانند.

همین محبوبیت و اثرگذاری اندیشه انقلابی شریعتی بر روح جوانان ایرانی باعث شد این اندیشمند متعهد در دوران‌های اوج فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی خود، با تهدید و خطرات بی شماری از جانب حکومت پهلوی و یا افراطیون مذهبی مواجه شود. همچنین حکومت وقت به دلیل ترسی که از شریعتی داشت، به بسیاری از آثار او انتشار چاپ نمی‌داد.

از همین رو دکتر شریعتی برای مصون از گزند احتمالی بدخواهان و نیز برای گرفتن مجوز چاپ آثارش مجبور می‌شد، کتاب‌ها و یا آثارش را با نام‌های مستعار منتشر کند .

بررسی‌ها نشان می‌دهد دکتر شریعتی در آن دوران سخت و پرتنش مبارزه از چیزی نزدیک به ۲۰ نام و نام خانوادگی مستعار استفاده می‌کرد که برخی از آثار مشهور او برای اولین بار با همین نام‌های مستعار منتشر شده است.

البته همه نام‌های مستعار دکتر شریعتی توسط خود او انتخاب نشدند بلکه تعدادی از این نام‌ها توسط دانشجویان و سایر علاقه مندان به اندیشه‌های شریعتی روی ایشان گذشته شد تا در آن شرایط خفقان رژیم ستم شاهی بتوانند، جزوه‌ها و متون سخنرانی شریعتی را در تعداد انبوه تکثیر کرده و با کمترین ایجاد مزاحمت ، به توزیع آنها بپردازند.

برخی از نام‌های مستعار دکتر شریعتی عبارتند از : علی سبزواری، علی سربداری، علی مزینانی، علی سبزوارزاده، علی دهقان زاده، علی اسلام دوست، علی راهنما و …

با بررسی و تحلیلی بر نام‌های مستعاری که دکتر علی شریعتی برای خود انتخاب کرده است، در می‌یابیم  وی حتی در نام‌های مستعار خود نیز تا حد امکان سعی کرده است، از حقیقت دور نشود و نیز پیام‌های مشخصی را به مخاطبان خود منتقل کند.

از این منظر می‌توان نام‌های مستعار دکتر شریعتی را به چند دسته تقسیم بندی کرد:

نام‌های معرف زادگاه شریعتی : دکتر شریعتی که عاشقانه به زادگاه خود عشق می‌ورزید، در بسیاری از نام‌های مستعارش به معرفی زادگاه خود پرداخته است : نظیر علی سبزواری، علی مزینانی، علی خراسانی، علی سبزوارزاده، علی سربداری و …

از جمله کتاب‌های او که با نام‌های مستعاری از این دسته منتشر شده است می‌توان به کتاب «حج زیباترین روح همبستگی» با نام «علی سبزوار زاده» یا کتاب «فرهنگ، تمدن و ایدئولوژی» با نام «علی خراسانی» و … اشاره کرد.

نام‌های معرف هدف شریعتی : دکتر شریعتی در برخی از نام‌های خود به نوعی اهداف سیاسی و اجتماعیش را شرح داده است. نظیر نام  «علی راهنما» که بر جلد کتاب «گوشه ای از حیات محمد» دیده می‌شود.

در این کتاب شریعتی با انتخاب فامیلی«راهنما» برای خود، درواقع از هدف خود که راهنمایی کردن مخاطبانش به سمت انتخاب مسیر صحیح بوده، خبر داده است.

درکتاب «اسطوره ای در تاریخ» نیز دکتر شریعتی با نام «علی زمانی» خود را به مخاطب شناسانیده است و این اسم نشان از آن دارد که شریعتی تلاش می‌کرد در اندیشه و اعتقادات، فرزند زمان خود باشد.

شمع از دیگر نام‌های مستعار شریعتی است که در همین دسته جای می‌گیرد. کار شمع روشنگری است و هدف شریعتی که یک معلم دلسوز و فرهیخته بود روشن کردن حقیقت مسائل سیاسی–اجتماعی و مذهبی (آنگونه که او فکر می‌کرد) برای جامعه مخاطبانش بود . پس چه نیکو نام شمع را متناسب با این هدف خود انتخاب کرده است.

نام‌های معرف علائق و عقاید قلبی شریعتی : شریعتی همچنین در پاره ای از کتب، نام‌های مستعاری مبین علائق و اعتقادات قلبی خود برگزیده است.که از آن جمله می‌توان به کتاب «از هجرت تا وفات» با نام علی علوی اشاره کرد که در نویسنده با انتخاب این نام مستعار عشق و پیروی قلبی و فکری خود را به مرام و منش علی (ع) امام اول شیعیان نشان داده است.

کتاب «آری اینچنین بود برادر» نیز برای اولین بار با نام مستعار علی اسلام دوست چاپ شد که به خوبی مبین عشق و علاقه قلبی شریعتی به دین مبین اسلام است.

نام‌های متفرقه : در تعدادی دیگر از آثار نیز دکتر شریعتی اسامی‌مستعاری برای خود برگزیده است که در این اسامی‌به نظر می‌رسد تنها هدف او ناشناخته باقی ماندن، بوده است. نظیر : احسان خراسانی، م . رفیع الدین، محمدعبدالخطیب مصری، محمدعلی آشنا، کمال الدین مصباح، رضا پایدار و …

به جز نام‌های مورد ذکر، ممکن است دکتر علی شریعتی در طول حیات سرشار از فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی خود، از نام‌های مستعار دیگری نیز استفاده کرده باشد اما نکته مهم این است که بدانیم اکثر کتبی که نویسنده مبارز و روشنفکر، زمانی به اجبار آن‌ها را با اسامی‌مستعار چاپ کرد، بعدها با اسم و مشخصات واقعی وی باز نشر گردید.

14 شهرستان شمال شرق ایران تحت پوشش خدمات فرودگاه سبزوار در هنگام حوادث غیرمترقبه

در هنگام حوادث غیر مترقبه:

ظرفیت پشتیبانی فرودگاه سبزوار از 14 شهرستان اطراف با جمعیت 2 میلیون نفری

امید برومندی / مجله اینترنتی اسرارنامه

 

پس از وقوع حادثه تلخ زلزله کرمانشاه در یک هفته اخیر، یکی ازامکانات زیرساختی که در امداد رسانی به آسیب دیدگان منطقه نقش بسیار مهمی ایفا کرد، فرودگاه شهر کرمانشاه بود که هم در زمینه انتقال سریع مجروحان و هم در زمینه ارسال مواد و ملزومات اولیه ونیز در جهت آسان کردن سفر مقامات کشور و امدادگران به این منطقه بحران زده مورد بیشترین استفاده قرار گرفت.

 

نماینده مردم صحنه و کنگاور در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: نقش بی بدیل فرودگاه کرمانشاه در مدیریت بحران زلزله

 

نماینده مردم قصرشیرین در مجلس شورای اسلامی متذکر شد: نقش مهم فرودگاه کرمانشاه در لجستیک امدادرسانی و روانی مدیریت بحران زلزله

 

نماینده مردم کرمانشاه در مجلس شورای اسلامی: فرودگاه نقطه قوت کرمانشاه در مدیریت بحران زلزله است

 

مدیر فرودگاه کرمانشاه اعلام کرد: انجام 600 پرواز و انتقال 278 مصدوم از فرودگاه کرمانشاه پس از زلزله

 

به گزارش مجله اینترنتی اسرارنامه پیش از این نیز در زلزله ویرانگر بم در سال 82، فرودگاه بم که یکی از فرودگاه های کم فعالیت کشور محسوب می شود، نقش موثری را در تسهیل شرایط امداد رسانی ایفا کرده بود.

 

نگاهی به نقش بی‌نظیر فرودگاه بم در سالروز وقوع زلزله بم: مردم و فرودگاه بم دو قهرمان تاریخی زلزله بم

 

مهدی سیاوشی: اگر فرودگاه بم تجهیز و آماده نمی‌شد قطعا تعداد جانباختگان بالاتر می‌رفت

 

 بدین ترتیب این دو حادثه تلخ به خوبی نشان دادند فرودگاه ها اگرچه در اغلب مواقع، کمتر مورد استفاده مستقیم اقشار درآمدی ضعیف و متوسط به پایین جامعه قرار می گیرند، اما در واقع از زیرساختی ترین امکانات مورد نیاز در هر منطقه محسوب می شوند و یکی از کاربردهای مهم آن ها در زمان وقوع حوادثی است که نظیر سیل یا زلزله های ویرانگر با تخریب جاده ها و خطوط ریلی یا ایجاد ترافیک سنگین در این مسیرها، باز هم امکان کمک رسانی به مناطق آسیب دیده را از طریق هوایی فراهم می آورند.

 

نا گفته نماند، از آنجایی که در ساخت فرودگاه ها، طبق استانداردهای بین المللی از مکان یابی تا احداث ساختمان ها و تجهیزات، شرایط ویژه ای مد نظر قرار می گیرد، در هنگام بروز حوادثی نظیر سیل و زلزله فرودگاه ها معمولا کمتر آسیب می بینند و آمادگی خود را برای خدمات رسانی حفظ می کنند.

 

پر واضح است با چنین شرایطی و با توجه به اینکه تقریبا تمام مناطق کشور و از جمله خراسان رضوی در کمربند زلزله خیز جهان واقع شده و امکان وقوع زلزله های ویرانگر همواره و بدون تعارف در همه نقاط این استان وجود دارد، به نظر می رسد ضروری است فرودگاه های موجود در این استان مجهز به همه امکانات و استانداردهای مورد نیاز در مواقع بحران باشند.

 

در حال حاضر در استان پر جمعیت خراسان رضوی با شش و نیم میلیون نفر جمعیت و نزدیک به 30 شهرستان تنها دو فرودگاه در شهرستان های مشهد و سبزوار وجود دارد. فرودگاه مشهد در حالت عادی یکی از پر ترافیک ترین فرودگاه های کشور است که مشغول پاسخگویی به نیازهای کلانشهر مشهد است و تنها فرودگاه سبزوار است که به عنوان یک فرودگاه پشتیبان با ترافیکی کمتر می تواند، برای مواقعی که خدای نکرده بحرانی به وقوع بپیوندد، با فراغ بال میزبان فعالیت های امدادی باشد. اما با این حال فرودگاه سبزوار در اکثر دوره ها مورد کم لطفی و کم توجهی های فراوانی از سوی مسئولان مربوطه در استان و کشور قرار گرفته است.

 

یک نمونه از کم لطفی های صورت گرفته نسبت به این فرودگاه، تعلل های نابه جا در افزایش تعداد پروازها و برقراری مسیرهای پروازی جدید از این فرودگاه به سمت مقاصد پر استقبال داخلی و خارجی است. همچنین اعتبار کافی برای تطویل طول باند فرودگاه سبزوار اختصاص نیافته تا تنها فرودگاه نیمه غربی استان پرجمعیت خراسان رضوی بتواند میزبان نشست و برخاست هواپیماهای پهن پیکر باشد. همچنین صدور سند مالکیت اراضی فرودگاه قدیم و جدید سبزوار از سوی مسئولان کشوری با مشکلاتی مواجه شده است. چرا که سازمان هواپیمایی کشور برای زمین حدوداً 70 هکتاری فرودگاه قدیم که به موسسه ای مردمی در سبزوار واگذار شد تا آن ها نیز اراضی فرودگاه جدید سبزوار را با مساحتی چند برابر بیشتر (حدود 350 هکتار) تملک کنند، هنوز رسماً هیچ سندی صادر نکرده تا آن موسسه مردمی نیز بتواند سندهای مالکیت را به آن دسته از شهروندان سبزواری که در اراضی فرودگاه قدیم صنایع و مشاغلی را راه اندازی کرده اند، اعطا نماید. (منبع)

 

همه این مشکلات در حالی است که مردم سبزوار که با همت جانانه و سرمایه مالی خود این فرودگاه را در دو دهه قبل ساخته و به دولت واگذار کرده اند، اکنون انتظار دارند، دولتمردان حداقل در مرحله بهره برداری بهینه از این سرمایه ی عظیم ملی همکاری لازم را داشته باشند. و البته این نه فقط خواست مردم سبزوار، بلکه ضرورتی برای همه شهرستان های نیمه غربی خراسان رضوی است که به جز فرودگاه سبزوار، از فرودگاه دیگری برخوردار نیستند.

 

به هرحال اگرچه باید امیدوار باشیم، هرگز حوادث تلخ و نا مترقبه گریبان هیچ نقطه ای از کشورمان را نگیرد، اما از آنجایی که به هرحال طبیعت همواره روند خود را طی می کند و برخی حوادث به هرحال اجتناب ناپذیرند، لذا ایجاد آمادگی های لازم پیش از وقوع چنین بلایایی، کمک شایانی به مدیریت صحیح بحران، کاهش تلفات و خسارات و جلوگیری از غافلگیری و ندانم کاری ها در وقت وقوع حوادث می شود.

 

فرودگاه سبزوار به خودی خود چه در فعالیت های معمول فرودگاهی در زمینه حمل و جابه جایی بار و مسافر و چه در مواقع بروز بحران و نیاز به فعالیت های امدادی و اورژانسی، ظرفیت پشتیبانی از حداقل 14 شهرستان اطراف خود (بردسکن، نیشابور، کاشمر، خلیل آباد، جوین، جغتای، خوشاب، داورزن، ششتمد، اسفراین، فیروزه، جاجرم، میامی و ...) در غرب خراسان رضوی، جنوب خراسان شمالی و شرق سمنان را با جمعیتی تقریبا 2 میلیون نفر دارد، اما باید دید که مسئولان استانی و ملی چگونه از این حوادثی که در نقاط دیگر کشور می افتد، درس می گیرند و چه رویکردی را برای مقابله هرچه بهتر و کامل تر با چنین حوادثی در پیش خواهند گرفت؟

مرجع: سایت اسرارنامه

سبزوار گرانیگاه تاریخ و فرهنگ خراسان غربی

سبزوار نگین خراسان غربی

شهرستان سبزوار دیار سربداران با قدمتی نزدیک به 7 هزارسال همچون نگینی درخشان در نقطه کانونی خراسان غربی ایستاده است. 

موزه نفت سبزوار اولین موزه نفت ایران

موزه نفت سبزوار

موزه نفت سبزوار، از نخستین موزه های صنعت نفت در ایران است که در سال های میانی دهه 1380 در این شهرستان با همت کارکنان شرکت پخش فرآورده های نفتی این منطقه راه اندازی شد.

این موزه که جایگاه پخش بنزین و فرآورده های نفتی بود، ابتدا تحت عنوان ساختمان شرکت ملی نفت انگلیس و ایران شناخته می شد که پس از ملی شدن صنعت نفت در سال 1329 به ساختمان شرکت ملی نفت ایران تغییر نام داد.

 مرکزیت سبزوار در امر ذخیره سازی و پخش فرآورده های نفتی در بخش های وسیعی از شمال شرق کشور از جمله دلایل شکل گیری این موزه بوده است.

 در موزه نفت سبزوار، بیش از 200 قلم شی شناسایی، ثبت و کدگذاری شده است که از جمله آنها می توان به لوازم ابزار دقیق، لوازم آزمایشگاهی، آتش نشانی، پالایشگاهی، پمپ های روغن و بنزین، ولو، موتورهای دیزلی و انواع پیمانه اشاره کرد.

شهرستان سبزوار در مرکز منطقه خراسان غربی واقع شده است.

تندیس سربداران سبزوار از زیباترین نمادهای حجمی خراسان غربی

تندیس هفت پیکر سربداران از زیباترین نمادهای حجمی خراسان غربی است که توسط استاد حسن ماستیانی هنرمند مجسمه ساز سبزواری ساخته شده است.

این تندیس در ورودی شهر سبزوار از سمت غرب و ابتدای جاده فرودگاه نصب شده است.

سربداران سبزوار مهمترین رویداد تاریخی خراسان غربی

نهضت سربداران سبزوار در قرن هشتم هجری از مهمترین رویدادهای تاریخی و سرنوشت ساز در پهنه خراسان غربی است که البته تاثیرگذاری آن ورای مرزهای جغرافیایی ایران امروز بوده و دامنه آن به سمرقند و برخی نواحی دیگر در ایران بزرگ آن روزگار کشیده شد.

عمر حکومت سربداران تقریبا به نیم قرن رسید و در تمام این مدت سبزوار را پایتخت خود قرار داده بودند.

اولین رهبر سیاسی و نظامی سربداران پهلوان عبدالرزاق باشتینی و اولین رهبر مذهبی این قیام شیخ خیلیفه مازندرانی بود.